Σύνδρομο Asperger

Το σύνδρομο Asperger είναι μια διαταραχή δια βίου, η οποία επηρεάζει την αντίληψη του ανθρώπου σε σχέση με το πώς είναι ο κόσμος, την κοινωνική αλληλεπίδραση και την επεξεργασία των πληροφοριών. Ανήκει ως διαγνωστική κατηγορία στο «φάσμα του αυτισμού».

Οι άνθρωποι με σύνδρομο Asperger παρουσιάζουν σημαντικά κοινωνικά ελλείμματα και μικρού εύρους και μονότονες συμπεριφορές και μοτίβα ενδιαφερόντων και ασχολιών. Η βασική τους διαφορά από τους ανθρώπους με κλασική αυτιστική διαταραχή είναι το γεγονός ότι τα άτομα με σύνδρομο Asperger δεν παρουσιάζουν σοβαρά γνωστικά ελλείμματα ή ελλείμματα λεκτικής επικοινωνίας, καθώς επίσης οι δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησής τους δεν είναι σημαντικά επηρεασμένες. Τα άτομα με σύνδρομο Asperger έχουν συνήθως μέση ή και ανώτερη νοητική λειτουργικότητα. Συνήθως δεν παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες που συνδέονται με τον αυτισμό, ωστόσο υπάρχει πιθανότητα να παρουσιάσουν κάποια  μαθησιακά προβλήματα όπως η δυσλεξία, η δυσπραξία ή ακόμα και  διαταραχή ελλειμματικής προσοχής - υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ).

Αιτιολογία

Τα ακριβή αίτια δεν είναι γνωστά όμως η συσχέτιση του συνδρόμου με την κλασική αυτιστική διαταραχή υποδηλώνει συσχέτιση και ως προς την αιτιολογία των δύο διαγνώσεων και πι συγκεκριμένα την συμμετοχή γενετικών, λοιμωδών, περιγεννητικών και μεταβολικών παραγόντων στην εμφάνιση του συνδρόμου.

Διάγνωση και κλινικά χαρακτηριστικά

Τα δύο βασικά κλινικά χαρακτηριστικά είναι αφενός τα ποιοτικά ελλείμματα κοινωνικής συνδιαλλαγής (π.χ. δυσκολία ή και αποτυχία ανάπτυξης κοινωνικών σχέσεων με συνομηλίκους, έλλειψη συναισθηματικής αμοιβαιότητας και ικανότητας έκφρασης ικανοποίησης και ευχαρίστησης) και αφετέρου τα άκαμπτα και επαναλαμβανόμενα μοτίβα συμπεριφοράς και ενδιαφερόντων.

Βασική προϋπόθεση για την διάγνωση του συνδρόμου Asperger είναι η απουσία καθυστέρησης στην γλωσσική ανάπτυξη, ενώ αντίθετα είναι πυρηνικό σύμπτωμα της κλασικής αυτιστικής διαταραχής. Παρόλα αυτά υπάρχει οι έρευνες δείχνουν ότι κάποιου βαθμού καθυστέρηση στην απόκτηση γλωσσικών δεξιοτήτων έχει παρατηρηθεί σε περισσότερο από το 1/3 των ατόμων που διαγιγνώσκονται με σύνδρομο Asperger.

Τέλος, φαίνεται ότι τα άτομα με σύνδρομο Asperger επιθυμούν περισσότερο την κοινωνική επαφή και προσπαθούν να αναπτύξουν σχέσεις αμοιβαιότητας παρά τις όποιες δυσκολίες.

Πορεία και πρόγνωση

Οι επιστημονικές αναφορές ανά τα χρόνια έχουν δείξει μια σειρά από διαφορετικές πορείες εξέλιξης των ατόμων με σύνδρομο Asperger. Οι παράγοντες που προδιαθέτουν σε καλή πρόγνωση είναι η μέση ή ανώτερη νοητική λειτουργικότητα και η ύπαρξη επικοινωνιακών δεξιοτήτων.

Σύμφωνα με κάποιες πιο πρόσφατες έρευνες σε ενήλικες που ως παιδιά είχαν διαγνωστεί με σύνδρομο Asperger, μεγαλώνοντας τα άτομα διατηρούν την γλωσσική τους δεξιότητα, είναι έξυπνα, αλλά παρόλα αυτά σχετίζονται με κοινωνικά παράδοξο τρόπο και μοιάζουν συχνά ντροπαλοί και αποσυρμένοι.

Θεραπεία

Ο στόχος της θεραπείας στο σύνδρομο Asperger είναι βασικά υποστηρικτικός. Κυρίως επιδιώκεται η επίτευξη ανάπτυξης σχέσεων και κοινωνικά αποδεκτών συμπεριφορών. Συχνά η τάση των παιδιών με σύνδρομο Asperger να ακολουθούν άκαμπτους κανόνες και ρουτίνες μπορεί να αποτελεί εμπόδιο στην καθημερινή τους λειτουργικότητα και να είναι επίσης ένας από τους στόχους της θεραπευτικής παρέμβασης. Τέλος ιδιαίτερα βοηθητική είναι η εκμάθηση τεχνικών επίλυσης προβλημάτων, οι οποίες θα βοηθήσουν τα άτομα να ανταπεξέρχονται σε διαφορετικές και συχνά δύσκολες κοινωνικές περιστάσεις.

Η φαρμακοθεραπεία μπορεί επίσης να φανεί χρήσιμη σε ορισμένες περιπτώσεις που χρειάζεται βοήθεια για την βελτίωση συνοδών συμπτωμάτων όπως για παράδειγμα η επιθετικότητα, οι αυτοτραυματισμοί και τα συναισθηματικά ξεσπάσματα ή και οι ιδεοψυχαναγκαστικές συμπεριφορές.

Με την κατάλληλη υποστήριξη, τα άτομα με Asperger είναι απόλυτα ικανά να ζήσουν μια ολοκληρωμένη και ανεξάρτητη ζωή.